Siyah Maskeler Güvenli mi?

Çin‘in Wuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüs (Covid-19) salgınının ardından ülkemiz de olmak üzere çok sayıda ülkede insanlar sokakta ve toplu taşıma araçlarında maskeyle dolaşmaya başladı.

Bazı evcil hayvan sahipleri kedi ve köpeklerini dolaştırmaya çıkarken onların bile ağızlarına maske takıyor.

Uzak Doğu ülkelerinde maske kullanımı yıllardır yaygın durumda. Bazı insanlar toplu taşıma araçlarında hastalık kapmamak için, bazıları ise kronik hava kirliliğine karşı maske kullanıyor. Diğer ülkelerde ise dışarı çıkarken maske takmak pek rastlanan bir durum değil.

Peki siyah maske takmak koronavirüse karşı bizi koruyor mu?

Son zamanlarda sosyal medyada karşımıza sıkça ‘nanoteknoloji siyah maske’ diye tabir edilen maskeler çıkıyor. Üreticiler bu maskenin yıkanarak tekrar kullanılabileceğini belirtiyor. Maskeler üreticiler tarafından; ‘koronavirüse karşı koruma’, ‘Sağlık Bakanlığı onayı’, ‘laboratuvar testleri’, ‘uluslararası sertifikalar’ vb. iddialarla satılıyor. Ancak bu siyah nano maskelerin onay sürecinden geçmediği ve barkod numaralarının gerçek olmadığı ortaya çıktı. Öte yandan her renkte üretilen ‘nano maskeler’de kullanılan boyalarla ilgili uzmanlar “Kumaş boyaları, ciltte ciddi tahrişe yol açabilir ve alerjik reaksiyon gelişimi olabilir” uyarılarında bulundu.

Prof.Dr. Mehmet Ceyhan; “Bu maskelerle ilgili elimizde hiçbir veri yok. Ama şunu söyleyebilirim hiçbir maske, 2 saatten fazla takılamaz. 2 saatten sonra nefesteki buhar artar ve maskelerdeki mikroskobik yapı bozulur.” diyerek açıklamada bulundu.

Siyah maskelerin kullanımının beraberinde getireceği sorunlara dair açıklama yapan Ceyhan, “Maskeyi uzun süreli olarak kullandığında karşındakinde virüs varsa maskede birikir. Bu durumda maske koruma özelliği bir yana, daha riskli bir hale gelir. Hele bir de maskeyi çantaya koyup tekrar kullanırsanız daha büyük sorun. O maskeyi ellediğinizde maskeye mikrop ve virüs bulaşabilir. Bu da virüslerin ağızdan ve burundan girmesi demektir. Sizi virüse karşı daha açık hale getirir” ifadelerini kullanarak hepimizin çok merak ettiği konulara ışık tuttu.

Peki hangi maskeler koruma sağlar?

Diğer yandan Çin’in Wuhan kentinde yerel yöneticiler halka, ameliyat maskesi takma çağrısı yapıyor. Bunun bir amacı da, virüse dair henüz belirti göstermeyen taşıyıcıların farkında olmadan başkalarına bulaştırmasının önüne geçmek olduğu düşünülüyor.

Virüse karşı koruma sağlayan maske türü ise N95 olarak belirtiliyor. Maske adını ise, havadaki küçük parçacıkların en az yüzde 95‘ini filtrelemesinden alıyor.

Bu, ameliyat maskelerinden daha kalın ve kullanımı kolay olmayan bir maske olarak gösteriliyor. Bu nedenle şu aşamada N95 maskelerinin halk tarafından kullanılması tavsiye edilmiyor.

N95 maskelerinin etkili olması için takıldıktan sonra maske ve yüz arasında en küçük bir boşluk bile kalmadığından emin olunması gerektiği belirtiliyor.

ABD merkezli bilim haberleri sitesi Live Science‘a konuşan Vanderbilt Üniversitesi Bulaşıcı Hastalıklar Uzmanı Dr. William Schaffner, “N95 maskenin nefes almayı zorlaştırdığını, nefes vermek için bile çaba sarf etmek zorunda olduğunu, maskenin içinin nemlendiğini ve genel olarak klostrofobik bir his yarattığını açıklıyor. Bu maskeler, pozitif olduğu düşünülen hastalarla ilgilenen doktorlar tarafından kullanılıyor.” açıklamasında bulundu.