arama

Türkiye’de Üretilen İlk Otomobiller: 1970 ve Sonrası

  • paylaş
  • paylaş
  • paylaş
  • paylaş
  • paylaş

1970’li yıllardan sonra sermayenin serbestçe dolaşımı  ulusal ve uluslar arası düzeyde artmaya başlayınca yeni piyasaların oluşmasına  neden olmuş ve sermaye transferi artmıştır. Sermaye transferinin daha hızlı ve farklı şekillerde yapılması ancak yeni finansal araçlar, finansal ürünler ve finansman transfer yöntemleriyle mümkündür. Dolayısıyla teknolojideki sürekli gelişmeler beraberinde yeni finansal araçları ve ürünleri getirmektedir.

1960`lı yıllar Türkiye`de binek otomobil talebinin hızla arttığı yıllardır.Oluşan bu talebinin karşılanabilmesi için yurtdışındaki otomobil firmalarına milyonlarca liralık döviz ödenerek ülkemize otomobil ithal edilmekteydi.Bu durumun sonucundaysa ithal edilen otomobiller hem aşırı pahalı fiyatlarla satılmakta hem de bu otomobillerin yedek parça temini konusunda sıkıntılar yaşanmaktaydı.

Volvo Otomobil Fabrikası`nın Türkiye`de Kurulması

1960`lı yıllarda ülkemizdeki otomobil talebini göz önüne alan Ordu Yardımlaşma Kurumu Türkiye`de bir otomobil fabrikası kurmak için araştırmalara başlamış, çeşitli otomobil üreticileri ile görüşmeler yapmıştır.1960`lı yılların ortalarına gelindiğinde Fransız Renault, Alman Opel, İtalyan Fiat ile İsveçli Volvo firmalarının da aralarında bulunduğu yedi yabancı otomobil üreticisi firma, Türkiye`de otomobil fabrikası kurmak için Sanayi Bakanlığı`na başvuruda bulunmuştur.Sanayi Bakanlığı başvuruda bulunan bu firmalardan Türkiye`de üretmek istedikleri modelleri bildirmelerini istemiştir.Bunun üzerine Renault firması Renault 16 modelini, Opel firması Opel Rekord modelini, Fiat firması Fiat 124 modelini, Volvo firması ise Volvo P144 modelini Türkiye`de üretmek istediğini Sanayi Bakanlığı`na bildirmiştir.Sanayi Bakanlığı üretilmesi düşünülen otomobil modellerinin Türkiye şartlarına uygun olup olmadığının tespiti için bir inceleme yapmış ve bu incelemenin sonuçlarını 1968 yılının kasım ayında açıklamıştır.Yapılan inceleme sonucunda Opel ve Renault firmalarının teklifleri üretilmesi düşünülen modellerin Türkiye şartlarına uygun olmaması nedeniyle ret edilmiş, Fiat ve Volvo firmalarının teklifleri ise kabul edilmiştir.

gazete68

Türk Volvo Otomobil Fabrikası`nın Temelinin Atılması

1968 yılının nisan ayında dönemin Oyak yönetim kurulu başkanı Fikret Elbizim İsveçli firma Volvo ile otomobil üretimi konusunda gerekli anlaşmayı yaptıklarını açıklamıştır. Aynı tarihlerde Volvo firması da Türkiye`de bir otomobil fabrikası kuracağını ve bu fabrikada Volvo`nun P144 ve P145 station wagon modellerinin üretileceğini resmen açıklamıştır.Bu gelişmelerin ardından Türkiye`de Volvo otomobillerini imal edecek olan fabrikanın Bursa sanayi bölgesinde kurulması kararlaştırılmış ve fabrikanın temeli 25 Ağustos 1968`de Bursa`da atılmıştır.Temel atma törenine dönemin cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, bazı devlet bakanları ile Oyak yetkililerinin yanı sıra İsveç konsolosu ve Volvo otomobil firması yetkilileri de katılmışlardır.Kurulacak olan fabrikanın en geç 1970 yılında otomobil satışlarına başlaması planlanmış, üretilecek olan Volvo modellerinin fiyatlarının 34 ile 38 bin lira arasında olması ve üretimde kullanılacak parçaların %55`inin yerli olması da kararlaştırılmıştır.Fakat 1969 yılına gelindiğinde İsveçli otomobil firması Volvo, yapılan ön anlaşmaya ve fabrika temelinin atılmasına rağmen Türkiye`de otomobil fabrikası kurma düşüncesinden vazgeçmiştir.Volvo firmasının otomobil fabrikası kurma kararından vazgeçme sebebi Türkiye`de üretilecek olan otomobillerdeki yerli parça oranının daha düşük tutulması istekleri ile üretilecek olan otomobillerin fiyatlarının daha yüksek olması isteklerinin kabul edilmemesidir.

ANADOL

Anadol A2 serisi, Türkiye’nin ilk 4 kapılı otomobili olmakla beraber, dünyanın da tamamı fiberglas gövdeye sahip ilk 4-kapılı sedan otomobili olarak tarihe geçmiştir. Prototipi 1969 yılında geliştirilen A2, 1970’te üretilerek piyasaya sürülmüştür..

Anadol_Ana039

A2 serisinde Ford Cortina’nın 1300cc’lik Kent motoru kullanılmıştır. Tek parça ön koltuğu ile tanınan bu ilk A2 modelleri teknik olarak A1 modelleri ile aynı donanıma sahiptiler. Az sayıda üretilen MkI tipi, 1972’den itibaren gövde yapısı A1 ile aynı hale getirilen ve MkII olarak üretilen A2 (burun, ızgara, far ve sinyaller)1975 yılı sonuna kadar aynı şeklini korudu. 1976’dan itibaren SL modeli yeni A2 versiyonu olarak piyasaya sürüldü. SL’deki en önemli değişiklikler ön farlar ve arka stoplarda idi. Dörtgen arka stoplar ile yeni bir görünüm kazanan A2’nin kabin içi de yeni gösterge panosu, ön konsol ve kabin içi kullanılan malzemeler de tamamen yenilendi. Ayrıca A2, aracın güvenliğinin artırılması amacıyla çarpışma testine (crash test) tabi tutulan ilk Türk otomobilidir. A2 aile arabası olarak dizayn edilmiş olsa da, ticari olarak da büyük bir sükse yaptı ve 35.668 adetlik bir satış performansına ulaşarak en fazla satılan Anadol modeli oldu.

MURAT 124 – HACI MURAT

Murat 124, 1971 yılında Tofaş’ın Bursa fabrikasında Fiat 124 şasesine oturtularak Türkiye’de yabancı lisansla üretilen ilk otomobil oldu. 1971-1977 arasında 134 bin 867 adet üretilen ve Hacı Murat da denilen bu otomobillerin, Tofaş’ın KUŞ SERİSİ otomobilleri üretmeye başlamasıyla ömürleri sona erdi. 1984 yılında Tofaş Serçe adıyla yeniden üretimine başlandı, 1995 tarihinde bu kez tamamen durduruldu.

69887

1197cc’lik motoru 65hp güç üretmekte ve aracı 170km/sa hıza çıkarabilmekteydi.

Türkiye yollarında Hacı Murat’a bir diğer yerli otomobil markası olan ANADOL eşlik ederdi.

Bilgi notu:

Murat adı Fiat markasının Türkiye’ye uyarlanmasıdır.

Koç Holding ve Fiat bu isim değişikliğiyle,Türk tüketicisine yerli bir otomobil sunumunu vurgulamak için yapılmıştır.

Fiat İspanya’da da aynı isim değişikliğini,o zamanki ortağı Seat ile de uygulamış, İspanya’da satışa sunulan Fiat araçları Seat adıyla satılmıştır.

Fiat 124, Avrupa’da Yılın Otomobili yarışmasında 1967’de birincilik ödülünü almıştır.

RENAULT R12

Volvo firmasının otomobil üretiminden vazgeçmesinin ardından Oyak yetkilileri Türkiye`de otomobil fabrikası kurmak isteyen diğer firmalar ile görüşmeler yapmıştır.Yapılan görüşmeler sonucu çeşitli Japon, Fransız ve İngiliz otomobil üreticilerinin teklifleri değerlendirilmiş, Renault firmasının Türkiye`de otomobil fabrikası kurma isteği üretilmesi düşünülen Renault 12 modelinin Türkiye şartlarına uygun bir otomobil olmasından dolayı kabul edilmiştir.1969 yılının aralık ayına gelindiğinde Bakanlar Kurulu`nun 6/12347 sayılı kararnamesi ile Fransız Renault otomobillerini Türkiye`de imal edecek olan şirket Ordu Yarımlaşma Kurumu (Oyak), Regie Nationale des Usines Renault (R.N.U.R.) ve Yapı Kredi Bankası`nın katılımlarıyla ”Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş” adıyla resmen kurulmuştur.Bursa`da kurulacak olan fabrikanın 1971 yılında faaliyete geçmesi planlanmış ve yılda 20.000 otomobil imal edilmesi öngörülmüştür.Bu gelişmelerin ardından Volvo otomobili için daha önceden alınan sıra listeleri iptal edilmiş, fabrikanın otomobil imali için hazır hale gelmesinin ardından Renault için tekrar sıra listesi alınacağı duyurulmuştur.1970 yılının ağustos ayında Türkiye`de imal edilecek olan Renault 12 otomobili ilk kez İzmir Fuarı`nda halka tanıtılmıştır.

ran12

 

okuyucu yorumlarıOKUYUCU YORUMLARI